Maagzuur; goed of slecht?
Brandend maagzuur = een overschot aan maagzuur, toch? Nee. Tenminste, niet altijd. Brandend maagzuur kan ook een teken zijn van een tekort aan maagzuur. Huh? Ja echt waar, hoe dat zit zal ik hieronder uitleggen.
Even vanaf het begin; wat is en wat doet maagzuur eigenlijk? Maagzuur is onderdeel van maagsap en wordt aangemaakt door cellen in het slijmvlies van de maagwand. De functie van maagzuur is het verteren van voedsel, het onschadelijk maken van bacteriën en schimmels en het is van belang bij de opname van bepaalde vitamines en mineralen.
Wat gebeurt er als je dat vervelende branderige gevoel hebt in je maag/slokdarm? Iets gaat in ieder geval niet goed in de voedselvertering, dat is duidelijk. Het is logisch dat je denkt dat er een overschot aan maagzuur is, aangezien het omhoog (richting je slokdarm) komt. In sommige gevallen is er ook sprake van een teveel aan maagzuur. Oorzaken hiervan kunnen langdurige stress, overgevoeligheid van bepaald voedsel of de Helicobacter (maagzuurbacterie) zijn. De darmcellen worden in zo’n geval continu (licht) geprikkeld, wat de aanmaak van maagzuur bevordert en op den duur een overmaat aan maagzuur veroorzaakt. De volgende symptomen komen vooral voor bij een teveel aan maagzuur:
Maagpijn / pijn in de borstkas / pijn in de slokdarm- Zure smaak in de mond
- Diarree
- Overmatige transpiratie
- Warmte aanvallen
- Brandend maagzuur als je ligt
- Veel boeren / oprispingen / overgeven
- Moeite hebben met slikken
- Je hebt maagzweren / maagontstekingen (gehad)
Bij een overschot aan maagzuur is het belangrijk dit zo snel mogelijk te verhelpen, anders wordt de maaginhoud te zuur en dit heeft gevolgen voor de vertering van voedsel, de binnenbekleding van de maag en van de slokdarm (ontstekingen) en de opnames van bepaalde vitamines en mineralen. Maagzuurremmers kunnen een tijdelijke oplossing zijn. Echter bij langdurig gebruik loop je serieuze risico’s op infecties en tekorten in het lichaam. Door gezond (niet te vet en te suikerrijk) en niet overmatig te eten, zul je al minder last hebben van een overschot aan maagzuur. Ook is het belangrijk om voedselintoleranties uit te sluiten.
En dan nu het tekort aan maagzuur. Negen van de tien keer heeft iemand met brandend maagzuur / oprispingen van zuur een tekort aan maagzuur. Hoe zit dat?
Voedsel dat je maag binnenkomt moet eerst zuur genoeg gemaakt worden om door te ‘’mogen’’ naar de darmen. Hiervoor hebben we dus maagzuur nodig. Op het moment dat er echter onvoldoende maagzuur is, heeft dit als gevolg dat het eten langer in de maag blijft zitten en gaat rotten en gisten. Hierdoor ontstaan er gassen die een vol gevoel geven en oprispingen veroorzaken. Je maag is hier niet blij mee en wil zo snel mogelijk van die gassen af. Gevolg: het klepje aan het einde van de slokdarm (aan de bovenkant van de maag) opent zich en de inhoud van de maag komt een beetje omhoog. De voedselbrij is op dat moment al wel een beetje zuurder geworden en brandt daardoor in de slokdarm.
Daarnaast gaat de voedselbrij ook nog eens niet zuur genoeg naar de darmen (want het kan niet eeuwig in de maag blijven) wat weer misselijkheid kan veroorzaken. En op langer termijn ook spier- en gewrichtspijnen, bosontkalking en nog veel meer narigheden.
In maagzuur zit ook een heel belangrijk stofje; Intrinsic Factor. Deze stof is nodig om vitamine B12 op te nemen in je lichaam. Het gevolg van te weinig maagzuur is dat er ook onvoldoende Intrisic Factor is en vitamine B12 dus niet goed kan worden opgenomen in het lichaam. Gevolg; (extreme) vermoeidheid en talloze andere klachten.
De symptomen van een tekort aan maagzuur zijn net wat anders dan
een overschot aan maagzuur:
- Snel vol zitten van eten / zwaar gevoel na het eten
- Opgeblazen gevoel na het eten
- Brandend maagzuur
- Boeren / oprispingen
- Slechte adem / slechte lichaamsgeur
- Weinig tot geen transpiratie
- Lichamelijke vermoeidheid
- Geestelijke vermoeidheid, neiging tot depressie
- Verstoorde spijsvertering
- Overgevoeligheid voor bepaald voedsel
- Moeilijk wakker worden
- Misselijkheid
Op dit moment gaan maagzuurremmers als zoete snoepjes over de toonbank. Wat is daar zo erg aan? Maagzuurremmers –de naam zegt het al- remmen maagzuur, maar zoals je net hebt gelezen is 9 van de 10x niet een overschot maar juist een tekort aan maagzuur het probleem. Door maagzuurremmers te slikken los je het probleem niet op, maar maak je het juist erger. Je gaat nog minder maagzuur krijgen dan je al hebt; de vertering van voedsel gaat nog moeizamer, je loopt meer risico op bacteriën en schimmels en het zal leiden tot tekorten aan bepaalde vitamines en mineralen.
Een goede tip als je last hebt van maagzuur; doe een scheutje appelciderazijn of citroensap in een glas water en drink dit op. Dit stimuleert de productie van maagzuur.
Daarnaast is het belangrijk om gezond te eten/drinken en stress te vermijden. Eet/drink vooral niet te veel, maar neem normale porties en kauw goed op je eten. Ook te koud of te heet eten kan een trigger zijn voor terugstromend maagzuur. Tenslotte kan je een supplement gebruiken waar verteringsenzymen inzitten, dit helpt je voedsel te verteren.
Mocht je nou last blijven houden van terugstromend maagzuur in je slokdarm, ga dan langs de huisarts. Een ontsteking aan je maag/slokdarm moet je te allen tijden voorkomen.
